میلگرد (Rebar) مخفف واژه‌ی میله ی تقویتی فولادی است و یکی از مهم ترین مصالح در صنعت ساختمان به شمار میرود. هدف اصلی از استفاده میلگرد، افزایش مقاومت کششی بتن است. چرا که بتن به تنهایی مقاومت فشاری بالایی دارد اما در برابر نیروهای کششی ضعیف است. میلگرد به بتن کمک میکند تا در برابر نیروهای وارده ترک نخورد و دوام سازه حفظ شود.
انواع میلگرد از نظر ظاهر و شکل سطح
|
نوع میلگرد |
ویژگی سطح |
علامت اختصاری |
کاربرد |
|
میلگرد ساده |
سطح صاف و بدون آج |
A1 |
صنعتی، خاموت‌گذاری، میلگرد حرارتی |
|
میلگرد آجدار مارپیچ |
دارای آج مورب |
A2 |
میلگرد اصلی در اسکلت‌های بتنی سبک |
|
میلگرد آجدار جناقی |
دارای آج دوطرفه |
A3 |
پرکاربردترین نوع در ستون و تیر ساختمان |
|
میلگرد مرکب (کامپوزیت) |
ترکیبی از چند نوع فولاد یا الیاف |
- |
پروژه‌های خاص و مقاوم‌سازی |
مشخصات مکانیکی میلگردها
مقاومت کششی میلگرد A1: حدود 360 مگاپاسکال
مقاومت کششی میلگرد A2: حدود 500 مگاپاسکال
مقاومت کششی میلگرد A3: حدود 600 مگاپاسکال
مقاومت کششی میلگرد A4: تا 650 مگاپاسکال (مناسب پروژه‌های خاص و سازه‌های بلند)
استانداردهای تولید میلگرد
در ایران و بسیاری از کشورهای جهان، میلگردها بر اساس استانداردهای مشخص تولید می‌شوند:
استاندارد ملی ایران ISIRI 3132
استاندارد روسی GOST
استاندارد ASTM (آمریکا)
استاندارد DIN (آلمان)
این استانداردها شامل مشخصات شیمیایی، مکانیکی، ابعاد و تلورانس‌ها می‌باشند.
سایزهای متداول میلگرد
میلگردها از سایز ۶ تا ۴۰ میلیمتر تولید می‌شوند.
میلگردهای سایز ۶ تا ۱۲ بیشتر برای خاموت، کلاف، و آرماتوربندی سبک کاربرد دارند.
سایزهای ۱۴ تا ۳۲ برای ستون، تیر، فونداسیون و دال استفاده می‌شود.
سایزهای بالاتر از ۳۲ معمولاً در پروژه‌های خاص و صنعتی به کار می‌روند.
طبق نظر وبسایت آهن جم مرکز فروش آهن آلات : قیمت میلگرد ۱۴ نسبت به دیگر سایزهای میلگرد بیشتر است که علت آن تقاضای زیاد برای این محصول می‌باشد.
همچنین آهن جم می گوید : میلگرد ۱۶ قطر ۱۶ میلیمتر دارد و از سایزهای متوسط میلگرد است. طول هر شاخه استاندارد آن ۱۲ متر است. میلگرد ۱۶ در ساخت ساختمان‌ها و آرماتوربندی ستون و فونداسیون کاربرد گسترده‌ای دارد. اکثر میلگردهای اصلی و طولی در ستون یا نوار فونداسیون سایز ۱۶ دارد .میلگرد ۱۶ در گریدهای متنوع و دو نوع آجدار و ساده تولید می‌شود .کاربرد و قیمت هر نوع آن هم با توجه به مشخصات فنی و مکانیکی متفاوت است .معمولاً میلگرد ۱۶ آجدار A3 بیشترین تقاضا و مصرف را دارد.
جدول وزن میلگرد بر حسب سایز
|
قطر میلگرد (میلیمتر) |
وزن هر متر (کیلوگرم) |
|
6 |
0.222 |
|
8 |
0.395 |
|
10 |
0.617 |
|
12 |
0.888 |
|
14 |
1.21 |
|
16 |
1.58 |
|
18 |
2.00 |
|
20 |
2.47 |
|
25 |
3.85 |
|
28 |
4.83 |
|
32 |
6.31 |
کاربرد میلگرد در ساختمان
در فونداسیون: برای تقویت بتن پی و جلوگیری از ترک‌خوردگی در برابر نشست زمین.
در ستون‌ها: تحمل بارهای عمودی و نیروهای جانبی مانند زلزله.
در سقف‌ها (تیرچه بلوک یا دال): انتقال نیروها به تیرها و ستون‌ها.
در دیوار برشی و دیوار بتن‌آرمه: افزایش پایداری جانبی سازه.
ترکیب شیمیایی میلگرد
ترکیبات شیمیایی مثل کربن، منگنز، سیلیس، فسفر و گوگرد نقش مهمی در تعیین خواص مکانیکی میلگرد دارند.
مثلاً:
افزایش کربن → استحکام بیشتر، اما شکل‌پذیری کمتر
افزایش منگنز → افزایش سختی
فسفر و گوگرد بیش از حد → کاهش چقرمگی و جوش‌پذیری
نکات مهم در خرید میلگرد
وزن واقعی را با جدول اشتال یا باسکول تطابق دهید.
حتماً برند و کارخانه تولیدکننده را بررسی کنید (مثل ذوب آهن اصفهان، ظفر بناب، آناهیتا گیلان).
میلگرد نباید زنگ‌زده، تاب‌دار یا دارای ترک سطحی باشد.
به استاندارد حک شده روی بدنه میلگرد دقت کنید.
جمع‌بندی
میلگرد ستون فقرات مقاومت کششی در بتن مسلح است. شناخت انواع، مشخصات فنی، کاربردها و اصول خرید آن برای مهندسان، پیمانکاران و خریداران بسیار ضروری است. استفاده از میلگرد مناسب، عمر سازه را تضمین و خطرات احتمالی را کاهش می‌دهد.
میلگرد چیست؟ معرفی سایز های میلگرد
کاربرد میلگرد در ساختمان‌سازی